(ต่อจากฉบับที่แล้ว)
3. ลูกผักชี
ประโยชน์ต่อสุขภาพ : ช่วยขับลม บรรเทาอาการปวดมวนท้อง
ผักชีที่เราคุ้นเคยก็คือ ผักใบหยิกๆ มีกลิ่นหอมเฉพาะตัวที่อาจจะออกไปทางเหม็นเขียวสำหรับบางคน โดยทั่วไปนิยมนำมาเป็นผักโรยหน้าหรือรับประทานเป็นผักสดแนมกับอาหารอย่างอื่น ส่วนลูกผักชี (coriander) นั้นแม้จะเป็นผลของต้นผักชีเอง แต่กลับมีสารสำคัญที่ต่างกัน ตอนสดๆ ลูกผักชีจะมีกลิ่นคล้ายใบผักชี แต่เมื่อแห้งแล้วสารที่ให้กลิ่นเหม็นเขียวจะสลายไปเหลือแต่สารที่มีกลิ่นหอม และจัดเป็นเครื่องเทศที่มีประโยชน์มากชนิดหนึ่ง
ในอดีต มีบันทึกที่พบบนกระดาษปาปิลุสของอียิปต์ และในพระคัมภีร์ไบเบิ้ลที่ทำให้ทราบว่า มีประวัติการนำลูกผักชีมาใช้เป็นยาและเครื่องเทศมากกว่า 3000 ปีมาแล้ว
ในลูกผักชี มีทั้งน้ำมันหอมระเหย และน้ำมันไม่ระเหย มีสารสำคัญชื่อโคริแอนดรอล สารแทนนิน และแคลเซียมออกซาเลต และมีสารเอสโตรเจนด้วย แต่สาระสำคัญที่มีสรรพคุณในการรักษาก็คือ น้ำมันหอมระเหย ลินาโลออล (linalool) และ เจอรานิล อะซีเตท (geranyl acetate) ซึ่งมีสารต้านอนุมูลอิสระที่สามารถป้องกันมะเร็งอย่างมีประสิทธิภาพมาก มีข้อสันนิษฐานว่าสารตัวนี้นี่เองที่ทำให้ลูกผักชีมีฤทธิ์ในการรักษา รวมถึงสรรพคุณในการบรรเทาโรคที่เกี่ยวกับระบบย่อยอาหาร
มีรายงานการศึกษาหนึ่งซึ่งตีพิมพ์ในวารสาร Digestive Diseases and Sciences โดยแพทย์โรคทางเดินอาหารได้ทำการศึกษาผู้ป่วย 32 คน ที่ป่วยด้วยโรคลำไส้แปรปรวน หรือเรียกสั้นๆว่าโรคไอบีเอส (IBS-irritable bowel syndrome) เป็นกลุ่มอาการที่เกิดจากความผิดปกติในการทำงานของระบบย่อยอาหารที่สร้างความทุกข์ทรมานให้กับคนอเมริกัน 10-20 เปอร์เซ็นต์ ด้วยอาการปวดเกร็งบริเวณท้องน้อย ท้องอืด ร่วมกับอาการท้องเสียหรือบางคนท้องผูก
การศึกษานี้ได้แบ่งคนออกเป็นสองกลุ่ม กลุ่มหนึ่งให้รับประทานยาที่ข้างในบรรจุลูกผักชี อีกกลุ่มหนึ่งให้รับประทานยาหลอกๆ หลังจากผ่านไป 8 สัปดาห์ ปรากฎว่ากลุ่มที่ให้รับประทานลูกผักชีมีอาการต่างๆดีขึ้นมากกว่ากลุ่มที่ไม่ได้รับประทานถึง 3 เท่า
ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น ? ... มีการศึกษามากมายที่ค้นพบว่า ลูกผักชีทำหน้าที่เหมือนยาแก้เกร็ง ช่วยผ่อนคลายการหดเกร็งของลำไส้ ซึ่งเป็นต้นเหตุของความรู้สึกไม่สบายและความผิดปกติอื่นๆที่เกิดจากภาวะที่ลำไส้มีความไวต่อสารต่างๆและความเครียดมากกว่าปกติ นักวิจัยยังแนะนำว่า ปฏิกิริยาที่ทำให้เกิดการผ่อนคลายเดียวกันนี้ยังมีผลต่อหลอดเลือดแดงอีกด้วย นี่จึงเป็นเหตุผลหนึ่งที่อธิบายว่าทำไมเครื่องเทศจึงสามารถช่วยลดความดันโลหิตได้
สรรพคุณในการรักษาและป้องกันโรคต่างๆ :
อาการท้องอืด ปวดท้อง มะเร็งลำไส้ ท้องเสีย เบาหวานชนิด 2 ปัญหาคอเลสเตอรอล ความดันโลหิตสูง โรคผิวหนัง โรคลำไส้แปรปรวน อาหารไม่ย่อย โรคนอนไม่หลับ แก้พิษตะกั่ว โรคตับ โรคสะเก็ดเงิน แผลในกระเพาะอาหาร โรคติดเชื้อราในช่องคลอด แก้กระหายน้ำ แก้ลมวิงเวียน แก้บิด ถ่ายเป็นเลือด แก้ริดสีดวงทวาร แก้ปวดฟัน ช่วยย่อยอาหาร ขับลม บำรุงธาตุ ต้มน้ำอาบเมื่อเป็นหัด และแก้อาการคลื่นไส้อาเจียน นอกจากนั้น ผงลูกผักชีบดใช้โรยแผลกันเชื้อฝีหนองได้
วิธีซื้อลูกผักชี :
ลูกผักชีที่เป็นเครื่องเทศ คือส่วนที่เป็นผลแก่นำมาตากแห้ง ลักษณะลูกกลมเล็ก สีขาวหม่นหรือน้ำตาลซีด มีกลิ่นหอม ซึ่งความหอมจะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับความแก่ของเมล็ด เวลาซื้อ จึงควรแน่ใจว่าเป็นของใหม่ ไม่เก่าเก็บ และเลือกลูกที่ไม่มีรอยบุบหรือแตกมาก รวมถึงเก็บไว้ในภาชนะที่ปิดสนิท ไม่ชื้น
เคล็ดลับการนำมาปรุงอาหาร :
- ควรคั่วให้หอมก่อนนำมาปรุงอาหาร แล้วนำไปโขลกขณะร้อนๆ ให้ละเอียด ใช้เป็นเครื่องแกงของแกงเผ็ด พะแนง แกงเขียวหวาน มัสมั่น ฯลฯ ใส่ในผักดองหรือไส้กรอก
- นำผงไปคลุกเคล้ากับเนื้อปลาหรือเนื้อสัตว์ เพื่อขจัดคลิ่นคาวก่อนนำไปปรุงอาหาร
หมายเหตุ : ประเทศในยุโรปตอนเหนือใช้ลูกผักชีป่นแต่งกลิ่น ขนมปัง และแต่งกลิ่นอาหารต่างๆ โดยเฉพาะเหล้ายิน เบียร์ ช็อกโกแล็ต โกโก้ ลูกอม ฯลฯ
ในทางยา ยังใช้น้ำมันหอมระเหย หรือลูกป่นละเอียดเป็นตัวแต่งกลิ่น กลบรสยาถ่าย และช่วยบรรเทาอาการท้องอืดแน่นท้อง ถ้าใช้เข้มข้นจะ มีสรรพคุณแก้วิตกกังวล ทำให้หลับดีขึ้น แต่ถ้าใช้มากเกินไป ก็อาจทำให้เสพติด ดังนั้น ถึงจะมีประโยชน์แค่ไหน ก็ควรกินแต่พอดีๆ ก็แล้วกันนะคะ